Oké, wist je dat koppeltje duikelen voor overprikkeling kan zorgen…
Ik niet, totdat ik een kereltje in de praktijk kreeg die, na – bijna – elke gymles, totaal overprikkeld was, huilde, zich vervelend voelde, maar niet kon uitleggen wat nou het probleem was. En dan heb je er dus meteen een probleem bij. Want wat kon er nou toch zo vreselijk zijn aan die gymles dat het ventje er steeds maar zwaar verdrietig en voor de rest van de dag van slag van was?
Raadsel
Ouders dachten aan pesten. De gymjuf vond het aanstellerij, de ib’er geloofde in faalangst en de huisarts kon niets abnormaals vinden aan het functioneren van spieren en/of gewrichten. Een raadsel dus.
Overprikkeling
Tot we de overprikkelingsgebieden van Dabrowski onderzochten bij het ventje. Dabrowski heeft een theorie ontwikkeld (positieve desintegratietheorie) waarin beschreven wordt dat er 5 overprikkelingsgebieden zijn (overexcitabilities) waardoor hoogbegaafde kinderen/personen meer prikkelgevoelig zijn dan anderen van dezelfde leeftijd. Dit is niet altijd zichtbaar, maar kan er wel voor zorgen dat deze kinderen minder goed begrepen worden en zich anders voelen dan hun leeftijdsgenootjes.
Ons mannetje bleek erg sensitief aangelegd, bleek op psychomotorisch gebied geen problemen te ondervinden, had cognitieve leerhonger, maar veel moeite met rekenen en zijn emoties gingen alle kanten op. Hij kon het niet uitleggen, maar liet door zijn tranen zien dat het niet lekker ging.
Disbalans
Doordat hij op de sensitieve overexcitability een duidelijke disbalans liet zien, zijn we daar verder gaan zoeken. Door ouders en leerkrachten signaleringslijsten in laten vullen en meer gericht met het ventje in gesprek te gaan, kwamen we erop uit hij het heel vervelend vond om koppeltje te duikelen of ringen te zwaaien en met paard of brug te moeten werken. Het evenwicht (vestibulaire prikkels) is namelijk ook een onderdeel van het sensorische overprikkelingsgebied. Maar daar denk je niet zo snel aan, als iemand wél heel graag trampoline springt, rondjes rent, voetbalt en slootje springt. Dan denk je niet aan iets als een evenwichtsprobleempje dat de sores bij de gymles veroorzaakt. Achteraf bleek het mannetje ook niet zo van achtbanen te houden en werd hij geregeld wagenziek. Bingo!
Vestibulaire prikkels
Vestibulaire prikkels zijn niet zo bekend. Ziek worden van autorijden en in achtbanen zitten wel. De link naar de gymles wordt daar dan weer niet zo snel bij gelegd. Kinderen die daar last van hebben, kunnen zich echt ongemakkelijk en zelfs angstig voelen als hun voeten los van de grond komen, of hun hoofd en lijf niet meer in één lijn staan (koppeltje duikelen, brugoefeningen, ringen zwaaien, paard en bok) ze raken hun oriëntatie kwijt, daardoor geprikkeld en veelal zelfs overprikkeld en geen mens die eraan denkt dat dit de oorzaak kan zijn van verdriet, boosheid en angst bij jouw kind. Want ook angst wordt hierdoor ontwikkeld. En niet alleen angst voor overgeven door wagenziekte of achtbanen, maar ook angst voor de gymles. Want… moeten we koppeltje duikelen, gaan we ringen zwaaien, komt er een bokspringoefening, of grondoefening op de mat, enzoverder enzovoort. Waarbij de angst het vervelende gevoel én de overprikkeling nog een beetje versterkt. Lekker dan.
Paard
Mocht jouw hoogbegaafde, prikkelgevoelige kind nou ook een hekel hebben aan de gymles, of allerlei uitvluchten verzinnen om maar vooral niet mee te hoeven doen, steeds buikpijn heeft op die gymdagen, of een zeer been, zere voet of niet-meewerkende arm en jij hebt geen flauw idee waar dat vandaan komt, ga dan eens in gesprek met je kind en probeer er samen achter te komen wat er nou voor zorgt dat die gymles als zo vervelend ervaren wordt. En natuurlijk is het niet zo dat elk kind dat een hekel heeft aan de gymles meteen een evenwichtsprobleem hoeft te hebben, maar het wordt wel bijna altijd over het hoofd gezien als mogelijke oorzaak. Je weet het maar nooit… Daarbij zal je kind zich sowieso gekend voelen als je het serieus neemt, het geen aanstellerij noemt en samen met de (gym)leerkracht op zoek gaat naar een oplossing. Dat alleen al kan een stukje van het probleem wegnemen. En daar gaat het volgens mij om. Dat iemand lekker in zijn vel zit en niet of hij een driedubbele schroef over het paard kan flikflakken, of koppeltje kan duikelen.