Oké, even wat anders. Deze blog is specifiek gericht aan ‘de hoogbegaafde volwassene’.
En natuurlijk linkt die aan de doelgroep waar ik over het algemeen mee te maken heb: hun kinderen. Vaak hebben de ouders van deze kinderen geen idéé. Totdat ze gedurende het begeleidingstraject van hun kind(eren) zo veel (h)erkenning ervaren dat ze ook naar zichzelf durven te kijken en tot de conclusie komen dat het levenspad dat ze tot nu toe gelopen hebben, niet voor niks zonder slag of stoot verliep. Voor die levensstruggle bestaat een naam: Positieve Desintegratie.

De Positieve Desintegratie van hoogbegaafde volwassenen is een krachtige reis. Ik leg je uit waarom.

Hoogbegaafdheid

Hoogbegaafdheid is een verzameling persoonskenmerken die een hoog ontwikkelingspotentieel bevat. Omdat hoogbegaafdheid geen diagnose is, kunnen we dit begrip scharen onder ‘neurodiversiteit’. Een begrip dat we steeds vaker tegen komen. Niet alleen vanuit de wetenschap, maar ook vanuit de visie op labelvorming en diagnostisering binnen de geestelijke gezondheidszorg.

Neurodiversiteit

Neurodiversiteit is een concept dat voortkomt uit wetenschappelijk onderzoek naar de variaties in de menselijke hersenen en de manieren waarop mensen informatie verwerken. Het erkent dat er natuurlijke variaties bestaan in de neurologische ontwikkeling van individuen, net zoals er variaties zijn in andere aspecten van het menselijk lichaam.

Wetenschappers hebben ontdekt dat er een breed scala aan neurologische variaties bestaat die invloed kunnen hebben op de manier waarop mensen waarnemen, denken, leren en communiceren. Enkele van deze variaties omvatten het autisme spectrum stoornis (ASS), ADHD en ADD, dyslexie en hoogbegaafdheid.

Onderzoek heeft aangetoond dat neurodiversiteit geen afwijking of stoornis is die moet worden genezen of gecorrigeerd, maar eerder een natuurlijk onderdeel is van de menselijke diversiteit. Deze neurologische verschillen kunnen gepaard gaan met unieke sterke punten, talenten en vaardigheden. Neurodiversiteit biedt ook voordelen voor de samenleving als geheel. Mensen met verschillende manieren van denken kunnen nieuwe perspectieven en benaderingen inbrengen bij problemen en uitdagingen. Ze kunnen bijdragen aan het bevorderen van innovatie, creativiteit en sociale diversiteit.

Herken je jezelf al een beetje?

Positieve Desintegratie

Hoewel hoogbegaafdheid vaak als een zegen wordt gezien, ervaren veel hoogbegaafde volwassenen uitdagingen op hun levenspad. Een concept dat opmerkelijke inzichten biedt in deze reis van hoogbegaafdheid is “positieve desintegratie”. Dit idee, ontwikkeld door de Poolse psycholoog Kazimierz Dabrowski, houdt in dat door het proces van desintegratie een intense innerlijke ontwikkeling en groei kan plaatsvinden.

Positieve desintegratie is een concept dat de reis van persoonlijke groei en ontwikkeling beschrijft, waarbij een persoon door verschillende niveaus van psychische spanning gaat om hogere niveaus van functioneren te bereiken. Oftewel; je voelt je vreselijk en weet vaak niet waarom, dit duurt een tijdje en je ziet het even echt niet meer zitten, totdat de mist ineens op lijkt te trekken en je van binnenuit weet wat je nodig hebt of anders kunt gaan doen. Zodra je dat aanpakt, voel je je weer een stuk beter en gaat het weer een hele tijd goed. Je bent echt gegroeid als mens. Tot het weer een keer mis gaat en je denkt ‘hoezo?’. Dit hebben we toch al eens gehad, waarom nu weer? Je baalt er van en komt weer in hetzelfde proces terecht.

Dabrowski stelde dat desintegratie geen negatief fenomeen is, maar juist een noodzakelijke stap naar het bereiken van persoonlijke groei en authenticiteit. Voor hoogbegaafde volwassenen kan dit proces van desintegratie vaak intens zijn, aangezien zij een diepgaande gevoeligheid en complexiteit ervaren die hen onderscheidt van de gemiddelde persoon.

Positieve desintegratie bestaat uit vijf opeenvolgende fasen (ook wel levels genoemd), die een hoogbegaafde volwassene kan doormaken op weg naar persoonlijke groei.

De 5 fasen van Positieve Desintegratie

Primaire integratie

In deze fase identificeer je je met conventionele waarden en normen, zonder veel (zelf)reflectie. Je ervaart weinig psychische spanning.
Je volgt je conditionering en het gaat zoals het gaat.

Spontane multilevel desintegratie

Dit is het level waarop je intense emoties en innerlijke conflicten ervaart. Jouw bewustwording van de kloof tussen je aanwezige potentieel en de beperkingen van de wereld om je heen kan leiden tot gevoelens van angst, eenzaamheid en onbegrip.
Je vraagt je geregeld af of de wereld jou niet begrijpt óf dat jij de wereld niet snapt.

Gedwongen multilevel desintegratie

In deze fase word je geconfronteerd met keuzes en morele dilemma’s. Je wordt je bewust van je eigen waarden en begint te werken aan het bouwen van een authentieke identiteit.
je wilt niet meer mee in de waan van de dag, maar je eigen koers varen. Je weet alleen nog niet zo goed hoe.

Spontane herintegratie

Na de intense desintegratieperiode begin je jezelf opnieuw te integreren op een hoger niveau van functioneren. Je omarmt je eigenwaarde en passie en streeft naar verdere zelfontwikkeling.
Je authentieke ik wordt steeds meer duidelijk voor je en het lukt je steeds beter om van daaruit je keuzes in het leven te maken.

Geplande herintegratie

In deze laatste fase neem je bewuste stappen om jezelf verder te ontwikkelen en je potentieel te benutten. Je wordt gedreven door een diep gevoel van zingeving en een verlangen om positieve verandering in de wereld teweeg te brengen.
Je weet wat je nodig hebt om te kunnen leven vanuit je authentieke Zelf. Hierdoor kun je een waardevolle bijdrage leveren aan de systemen waar je deel van uit maakt.

Heen en weer bewegen

Er kan vanuit ontwikkeling en terugval bewogen worden tussen de verschillende fases / levels. Vanuit fase 3 kan bijvoorbeeld een terugval plaatsvinden naar level 2. Het proces van positieve desintegratie doorloop je vaak meerdere keren in je leven. Je beweegt letterlijk heen en weer tussen de verschillende levels. Hoe meer je je echter bewust bent van het feit dát je je in een positief desintegratieproces bevindt (dat je dus heen en weer aan het bewegen bent), hoe sneller je er vaak weer uit bent. Je komt met deze zich herhalende ontwikkeling steeds een stukje dichter bij je eigen authentieke ik.

Het proces van positieve desintegratie kan hierdoor uitdagend zijn. Tegelijkertijd biedt het ook een aantal waardevolle voordelen.

Voordelen van positieve desintegratie

Diepgaand zelfinzicht

Positieve desintegratie stelt je in staat om diep in jezelf te graven en een diepgaand begrip van je eigen complexiteit te ontwikkelen. Je ontdekt je sterke punten, zwakke punten en unieke perspectieven.

Authenticiteit

Het proces van desintegratie en herintegratie stelt je in staat om een authentieker leven te leiden. Je leert je eigen waarden, passies en doelen te omarmen en te streven naar een leven dat in lijn is met je ware Zelf.

Empathie en begrip

Door het doorlopen van het proces van desintegratie ontwikkel je een dieper begrip en empathie voor anderen. Je herkent en waardeert de complexiteit van menselijke emoties en ervaringen.

Creativiteit en innovatie

Positieve desintegratie stimuleert je creativiteit en het vermogen om nieuwe verbindingen te leggen. Je kunt je unieke denkvermogen gebruiken om creatieve oplossingen te bedenken en innovatie te bevorderen.

Raamwerk

Positieve Desintegratie biedt een krachtig raamwerk voor jou als hoogbegaafde volwassene om je reis van persoonlijke groei en ontwikkeling te begrijpen. Hoewel het proces uitdagend kan zijn, biedt het ook waardevolle voordelen, zoals diepgaand zelfinzicht, authenticiteit, empathie en creativiteit. Het erkennen en omarmen van de complexiteit van hoogbegaafdheid stelt je in staat om je potentieel volledig te realiseren en een betekenisvolle bijdrage te leveren aan jezelf en de wereld om jou heen.

Ben jij klaar voor een krachtige reis naar jezelf?
Ik help je om vanuit het ongemak van fase 2 door te groeien naar de levels 3 en 4.
Van daaruit ben je in staat om level 5 op eigen kracht te bereiken.

Ben je nieuwsgierig geworden naar de aanpak van die ‘Krachtige Reis’?

Klik hieronder voor meer informatie over het Verandertraject voor Volwassenen vanuit Positieve Desintegratie:

‘EEN KRACHTIGE REIS’.