Oké, steeds meer ‘bekende’ mensen om mij heen blijken corona te hebben.
Wanneer laat jij je testen op covid-19? Ik vind dat dus heel moeilijk? Bij klachten… maar wat zijn klachten? Keertje, niezen, hoesten, koorts, keelpijn, je niet lekker voelen? Buikpijn, hoofdpijn, vermoeidheid? Ik vind het maar lastig.
Al die klachten?
Moet ik nou ál die klachten hebben, of een beetje van alles, of kan ik ook een paar klachten hebben, of sommige helemaal niet (ik heb bijvoorbeeld nooit koorts, maar ben wel allergisch…). Als ik dan klachten heb en ik laat me testen en het is negatief, dan was het allemaal maar flauw gezeur. Maar als ik lichte klachten heb en me niet laat testen en dan misschien onwetend positief ben, wat voor een gevaar lever ik dan weer voor mijn omgeving? Ik kom hier niet aan uit. Te kritisch nadenken, te veel associëren en invullen in plaats van rechtlijnig denken, te veel nadenken over wat een ander er van gaat vinden…..
Hoogbegaafdheid ‘testen’
En zo is het ook met hoogbegaafdheid ’testen’. Dat is ook een heel lastig verhaal. Niet als je een hoogbegaafd persoon bent dat lekker in zijn vel zit, goed meedraait in het onderwijssysteem en sociaal-emotioneel geen belemmerende factoren ervaart. Prima, dan geeft die IQ-test echt wel een duidelijk cijfer aan – meestal boven de 130 – . En voor velen is dát nog altijd hét bewijs dat je hoogbegaafd bent. Nou…… daar wil ik het dan graag mee oneens zijn. Want als jij zo’n persoon bent die niet zo lekker in zijn vel zit, niet goed meedraait in het schoolse systeem en allerlei sociaal-emotioneel belemmerende factoren ervaart, dan is testen wél lastig en komt er heel vaak geen cijfer boven de 130 uit en is er nog steeds geen duidelijkheid.
En dat levert dan vaak de conclusie op dat er van hoogbegaafdheid dus geen sprake is…
Hallo….. het werkt andersom
Niet dus. Ik zie té veel kinderen en (jong)volwassenen in de praktijk die zeer zeker wel hoogbegaafd zijn, maar niet florissant uit een IQ-test komen. Voor school en omgeving vaak een reden om een kind niet in een verrijkingsgroep toe te laten, of op een andere manier of op een ander niveau uitdagender werk te geven. Nee hoor, ze moeten eerst maar eens laten zien dat ze het kunnen.
Nee! Niet waar. Echt niet. Het werkt serieus andersom.
Geef ze eerst verrijking en uitdaging. Stil hun leerhonger. Ga daarnaast het kind/de persoon bekijken op wie hij werkelijk is. Leg het Zijnsluik van hoogbegaafdheid er eens overheen. Bekijk eens door welke overprikkelingsfactoren deze persoon belemmerd wordt. Kijk en voel eens wat er nodig is, in plaats van aan een cijfer af te lezen hoe of wat.
Onzekerheid en associatief denken belemmeren
Hoe kan je de illusie hebben een hoogbegaafd overprikkeld persoon door middel van onderzoekjes waar bijvoorbeeld tijdsdruk aan hangt, te laten ‘presteren’? De persoon is al overprikkeld, wat denk je dat tijdsdruk hiermee doet?
Hoe wil je een persoon die in zijn hoofd allerlei associaties bedenkt bij een vraag en niet goed weet of ze dat bedoelen wat hij/zij denkt dat ze bedoelen tot een juist antwoord laten komen, zonder enige hulp, aanwijzing of steun? Hoe kun je iemand die veel ‘letterlijk’ neemt nou een praatplaat onder zijn neus duwen en op grond van ‘letterlijke’ antwoorden van een label voorzien, zonder daar verder over in gesprek te gaan?
Tenenkrommende conclusies
Zou je niet liever bij een kind, waarbij je ziet dat het anders denkt, anders voelt, anders reageert en anders leert, op zoek gaan naar waar het op vastloopt en waardoor dat komt? Zeker als er gezegd wordt: ‘tja, we zien wel dat jouw kind slim is hoor, maar we zien het niet terug in de citoscores’. Tenenkrommend deze conclusie. Want het is zo logisch als je er even verder over na denkt. Natuurlijk laat een slim, maar anders denkend, anders voelend anders lerend en redenerend iemand niet per definitie op de citoscores zien wat er in zit. Aan zo’n test kleven namelijk nogal wat nadelen voor deze doelgroep. Tijdsdruk is er daar een van. En het belang dat er aan gegeven wordt (een gevoelig kind voelt feilloos aan dat zelfs de leerkracht anders is dan anders als er een citotoets gedaan wordt). Daarnaast is de vraagstelling vaak niet eenduidig voor iemand die zeer sterk anders en associatief denkt.
Alle antwoorden zijn oké
Voor hoogbegaafde kinderen zijn vaak álle antwoorden die gegeven worden mogelijk, omdat ze bij elk antwoord een aannemelijk argument kunnen bedenken of halen uit de begeleidende tekst.
Iemand die meer visueel ingesteld is, kan verward raken door een onbeduidend tekeningetje bij een opdracht. De focus op de tekening wordt te groot, waardoor de opdracht niet meer helder is (het kind vraagt zich af wat het tekeningetje wil zeggen, betekent, wat voor rol het speelt bij de opdracht, etc). Een kind dat hoogbegaafd is en prikkelgevoelig is, kan al bij de vraagstelling onderuit gaan. Wat wordt er precies bedoeld met de vraag? Deze kinderen denken anders (vaak heel moeilijk en niet rechtlijnig), waardoor een op het eerste gezicht duidelijk lijkende vraagstelling ineens helemaal niet zo duidelijk blijkt te zijn en voor allerlei antwoorden te interpreteren is.
En daarom komt er vaak bij een cito helemaal niet uit wat erin zit. Terwijl het kind het bij de gewone methodetoetsen heel goed doet…maar we blijven toch met zijn allen naar de cito’s kijken. Waarom? Wat is het doel? Ik snap het oprecht niet. In elk geval niet voor deze doelgroep: de hoogbegaafde, prikkelgevoelige leerling die vastloopt door anders denken, anders voelen, anders reageren, anders leren.
Een ander systeem graag… dank u
Die gun je toch gewoon een ander systeem…
Net zoals het corona-testen. Ik wil eenduidigheid in wanneer ik me zou moeten laten testen. En wanneer ik wel of niet voldoende klachten heb om dat te mogen laten doen.
Vooralsnog geen en ik hoop dat dit zo blijft.